 |
| Hiriaren hazkundearen analisia mendeetan zehar |
|
 |
| Tokiko ebaketak |
 |
| Tokiko analisia eta estrategia orokorra |
Hiri
moldagarria:
Egoera
desberdinei aurre egiteko gai den hiria da hiri moldagarria. Beraz, atenporala da,
hau da, garai desberdinetarako funtzionatu behar du.
Hiri umila
izango da. Pertsona desberdinak (arraza, ideologia, sexua…) erlazionatzeko gai
den bizikidetza lortzen duen espazioa da. Pertsona desberdinen artean
hartu-emana emango da, non batak bestearengandik ikasiko duen eta non bata
bestearekin biziko den.
Hiri honetan,
auzo desberdinen artean ez dira desberdintasun ekonomiko nabarmenak izango,
horrela, marjinazioak eta mespretxuak ekidiko dira. Auzoak elkarren artean
lagundu eta errespetatuko dira. Horregatik, ez dira klase desberdintasunak
izango, eta horregatik, ez da kapitalarekin erlazionatuko. Soluzioetariko bat
agian trukea izan daiteke. Pertsona orok izango du zer jana, etxebizitza eta
lana. Lan guztiak behar direlako: kalea garbitu, zakarrak batu, azpiegituren
diseinua eta eraikuntza, etxeak garbitu, umeak zaindu… Elkarren beharra dugu
hiriak funtziona dezan, eta horregatik, guztiok merezi dugu hiri horretan
etxebizitza.
Egia da
legedia ezinbesteko dugula, baina arazo ere bilakatu daiteke. Askotan alor
guztiak erabat zehaztu egiten dira oso modu finkatuan eta hainbat urteko
iraupenarekin. Horrek, aldaketak egin nahi izaterakoan zailtasun handiak ekar
ditzake. Horren ondorio zuzena hain eguneko dugun auzo hilen eta eraikin hutsen
arazoa dugu. Egoera horretan, okupazioa bidezkoa al da?
Arkitektura
alorrari dagokionez, ez gara hiri honen itxuran sartuko hiri bakoitzak bere
itxura pertsonala izango duelako. Hiria moldagarria izango den heinean,
espazioak ez dira espezifikoak izango, egokitzen joango dira. Eraikin edo
egiturek malgutasuna behar dute, egoera eta erabilera desberdinetara egokitzeko
garai desberdinetan. Elementuak (tabikeak, paretak, altzariak…) jarri eta
kentzeko errazak izango dira eta erabat mugikorrak eta erabilera desberdineko
espazio desberdinak eratzeko aukera emango dute. Pertsona bakoitzak espazio oro
bere izaerara egokituko du. Altzariak funtzio desberdinak izango dituen
elementu bakarrak izango dira.
Beraz, hiria
ez da forma jakin batean oinarritutako multzoa izango. Forma hori ondorio bat
izango da, egoera eta behar sozialek emango diotena. Horregatik, aurreikuspena
ezinbestekoa izango da honen eraikuntzan. Baina, gaur egun ez bezala,
aurreikuspen hori hirietan emateaz gain, eraikinetan ere ematea proposatzen
dugu.
Ideia nagusia
argia da: arkitektura ez dugu elementu bukatutzat izan behar, hiria eta bizitza
aldakorrak diren bezala, arkitekturak era horrelakoa izan beharko du.
Horretarako, proiektatzerakoan aldaketa horiek zein modutan jasan ditzakeen
finkatzea interesgarria litzateke. Hala ere, arkitekto askok uste dute beraien
lana “artelan bukatu eta ukitugabea” dela, ikuspegi horrek ez dio inolako
onurarik egiten hiri moldagarriaren kontzeptu horri. Esate baterako, Calatravak
Bilboko Zubi Zuria moldatzeko jarritako traba guztiak…
Orain artean
proposatu diren hiri moldagarriek ez dute praktikoki arrakastarik izan eta
beraz beste ereduren bat bilatu beharko da.
Hiriaren
eraikuntzarako botere osoa politikariek dute. Horregatik, batzuek hiria
“erabili” egiten dute botoak irabazteko, herriak entzun nahi duena esanez eta
ikusgarriak diren eraikinak iragarriz. Beraz, herriaren parte hartzea lau
urtetan behin izan ordez, askoz ere modu ohikoagoan parte hartzeko aukera
izatea interesgarria litzateke.
Gure ustez,
gaur egungo hirietan ahal den esku-hartze txikienarekin ahal den eragin
handiena lortzea izan beharko luke helburua. Dagoena errespetatuz eta apur bat
eraldatuz, eskala desberdinetan eragina izatea lor daitekeela uste dugu.
Espazioa garatzerako orduan beharrezkoa da zer den muga eta zer den aukera
aztertzea. Hasiera batean muga dirudiena aukera bat izan daiteke. Gerta liteke
eskala handiago batean mugatzat hartutakoa eskala txikiago batean aukera
izatea.
Hala ere, kasu
batzuetan kostu handiagoa izan dezake dagoena mantentzeak berria egiteak baino,
eta hori baloratu beharra dago. Batzuetan, zentzugabea izan daiteke zaharra
mantentzeagatik izugarrizko kostuetan sartzea bai alderdi ekonomikoari
dagokionez, kostu energetikoari dagokionez…
Gure
estrategia azken bide honetatik bideratu dugu esku-hartze txikiekin espazio
publikoaren eraldaketa handi bat bilatu nahi da.
